4 สุดยอดสมบัติจีน สุดยอดสมบัติของมนุษย์คืออะไร ? ถ้าเอ่ยถามคนในยุคปัจจุบัน เราคงได้รับคำตอบมากมายหลายอย่าง ไม่มีวันจบสิ้น เพราะโลกเราตกอยู่ภายใต้การเข้าครอบครองทางความคิด บ้าน รถยนต์ เงินตรา หรือเพชรทองอีกสารพัด ล้วนแต่ถูกจัดเป็นสมบัติคู่กายเราไปเสียหมด แต่บรรพชนชาวจีนในอดีตกลับยกให้ข้าวของเพียง 4 อย่างเท่านั้น โดยเฉพาะเหล่านักปราชญ์ราชบัณฑิตทั้งหลาย ถ้าใครไม่มีไว้ในครบครองคงอับอายขายหน้าชาวประชาทั้งหลาย
คนในยุคเราๆ คงคิดไม่ถึงว่า บรรพชนจีนรุ่นนั้นเขาจะยึดเอาข้าวของเพียง 4 อย่าง สิ่งเหล่านี้มีคุณค่ามากเกินคำบรรยาย เจ้าสมบัติที่ว่านี้คือ พู่กัน จานหมึก แท่งหมึก และกระดาษ
นั้นเป็นเรื่องที่นานมากว่า พันๆ ปีแล้ว ในห้องหนังสือของเหล่านักปราชญ์ราชบัณฑิตชาวจีนรุ่นก่อนต้องมีสุดยอดสมบัติ ทั้ง 4 อย่างกันทั้งนั้น
จตุรพิธสมบัติในห้องหนังสือ เป็นชุดเครื่องเขียน 4 ชิ้น ที่คนจีนสมัยโบราญใช้เขียนหนังสือกัน คือ พู่กัน จานหมึก แท่งหมึก และกระดาษ คนจีนยกย่องของทั้ง 4 อย่างเป็นสมบัติล้ำค่าสำหรับรังสรรค์งานวรรณกรรมทั้งร้อยแก้วร้อยกรอง และศิลปะภาพเขียน ภาพอักษรจีน การยกย่องเช่นนี้ย่อมแสดงให้เห็นว่าคนจีนให้ความสำคัญกับเรื่องของความรู้ และศิลปะมากแค่ไหน
เหตุเพราะคนจีนถือว่า หนังสือเป็นของสูงที่ต้องให้ความเคารพ การกระทำใดที่เป็นการลบหลู่ จะถือเป็นเรื่องไม่เหมาะไม่ควร กระทั่งถือเป็นความชั่วไปเลยก็มี เช่น ฉีกหนังสือ เปิดหนังสือวางทิ้งไว้บนหมอน วางหนังสือไว้กับพื้น ทิ้งหนังสือเรี่ยราด ไม่ล้างมือให้สะอาดก่อนเปิดหนังสือ หรือเอามารองนั่ง โดยเฉพาะการกระทำอย่างสุดท้ายถือเป็นการกระทำที่ไม่สมควรอย่างยิ่ง และพฤติกรรมดังกล่าวข้างต้นถือว่าเป็นการลบหลู่ความรู้ ไม่เคารพในสิ่งที่ตนหรือผู้อื่นได้เขียนไว้ เชื่อด้วยว่าคนที่ทำอย่างนี้จะกลายเป็นคนที่ไม่รู้หนังสือ แม้จนทุกวันนี้คนจีนก็ยังถือสาเรื่องนี้กันมาก
นอกจากคนจีนจะยกย่องหนังสือให้เป็นของสูงแล้ว ปัญญาชนของจีนยังถือว่า ภาพเขียนเป็นงานศิลปะที่เปี่ยมด้วยเสน่ห์แห่งความงาม และจิตวิญญาณซึ่งรับการขัดเกลามาอย่างดี ดังนั้น ผู้ที่จะสร้างสรรค์งานศิลปะภาพเขียนได้ จึงต้องเป็นผู้มีการศึกษา มีความรู้ มีฐานะ ซึ่งในสมัยโบราญมีแต่ขุนนางและบัณฑิตปัญญาชนเท่านั้นที่จะทำเช่นนี้ได้ แล้วจึงค่อยๆ กลายเป็นงานอดิเรกของทั้งชายและหญิงตามสมัยนิยมในยุคต่อมาแม้ในปัจจุบัน ภาพเขียนจีนยังทรงคุณค่าทั้งทางด้านศิลปะและจิตใจ
นอกจากชุดเครื่องเขียนทั้ง 4 ชิ้นนี้แล้ว ยังมีอุปกรณ์เสริมอีกหลายอย่าง หากนับกันจริงๆแล้วมีมากกว่า 40 ชิ้นเลยทีเดียว บางอย่างก็เป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้เสียด้วย เช่น
• ที่ปาดพู่กัน ใช้ปาดน้ำหมึกส่วนเกินออกจากปลายพู่กัน
• ที่พักพู่กัน ใช้วางพู่กัน เพื่อมิให้พู่กันกลิ้งตก หรือทำน้ำหมึกเลอะโต๊ะ
• ที่วางแขน มักจะทำจากกระบอกไม้ไผ่ผ่าครึ่ง ใช้รองแขนขณะเขียนเพื่อมิให้น้ำหมึกเลอะ
• ที่แขวนพู่กันใช้เก็บพู่กันเมื่อเลิกใช้งานแล้ว
• ถ้วยล้างหมึก ใช้ล้างหมึกออกจากพู่กันเมื่อเลิกใช้งาน
• ที่วางแท่งหมึก ใช้เก็บแท่งหมึกที่ไม่ได้ใช้งาน
• ที่ทับกระดาษ ใช้ทับกระดาษให้เรียบตึงขณะเขียน
• กระเปาะน้ำหยด ใช้หยดน้ำใส่จานหมึกเพื่อฝนหมึก
• กล่องใส่จานหมึก ใช้เก็บจานหมึก
• ตราประทับ มีไว้ประทับชื่อ หรือลวดลายอื่นที่บ่งบอกถึงผู้เขียนภาพ
• กล่องเก็บตราประทับ มักทำเป็นกล่องมีฝาเปิดแยกจากตัวกล่องได้ ใช้เก็บตราประทับ
นอกจากนี้ยังมีอุปกรณ์เสริมอีกสารพัด จนไม่สามารถนำมาเจียระไนได้จนครบทุกอย่าง
การใช้ชุดจตุรพิธสมบัติที่ว่านี้ ต้องคำนึงถึงความเหมาะสม และเข้ากันได้ระหว่างแท่งหมึกกับจานหมึก น้ำหมึกและพู่กัน พู่กันกับกระดาษ และน้ำหมึกกับกระดาษ มีรายละเอียดมากพอสมควร เช่น กระดาษที่ดูดซับน้ำหมึกได้ดี ควรใช้คู่กับพู่กันขนแข็งไม่ควรใช้พู่กันขนอ่อน เพราะพู่กันขนอ่อนเหมาะที่จะใช้กับกระดาษผิวมันที่ดูดซับน้ำหมึกน้อย