จูกัดกิ๋น เป็นพี่ชายขงเบ้ง ( จูกัดเหลียง ) มีชื่อรองว่า จือหวี้ เป็นชาวตำบลหยังตู เมืองหลังเอ๋ย์ รูปงาม หน้ายาว มีความกตัญญูกตเวที สุภาพเรียบร้อย เป็นผู้แก่เรียน ชำนาญการกวี เชียวชาญประวัติศาสตร์ จ่อซื้อชุนชิว
ชอบพอกับโลซก จึงถูกชวนเข้าร่วมรับราชการกับซุนกวน ในไม่ช้าก็รักใคร่นับถือซุนกวน ถึงกับสาบานว่าจะไม่แยกกันจนวันตาย จิวยี่เคยให้จูกัดกิ๋นไปชวนขงเบ้งมารับราชการอยู่กับซุนกวน แต่ขงเบ้งปฏิเสธ ซุนกวนเคยให้จูกัดกิ๋นไปทวงแคว้นเกงจิ๋วจากเล่าปี่และขงเบ้ง โดยหวังว่าขงเบ้งจะเกรงใจ แต่ไม่สำเร็จ
ต่อมาซุนกวนให้จูกัดกิ๋นไปเจรจากับกวนอู ผู้ครองแคว้นเกงจิ๋ว ขอลูกสาวกวนอูให้ลูกชายซุนกวน กวนอูไม่ยอม ตอบว่า “อันบุตรของเรานี้เป็นชาติเชื้อเหล่าเสือ ไม่สมควรจะให้แก่ลูกสุนัข” ครั้งกวนอูถูกกองทัพซุนกวนล้อมที่เมืองเป๊กเสีย ซุนกวนให้จูกัดกิ๋นไปพูดจากับกวนอูให้ยอมสวามิภักดิ์เสียโดยดี กวนอูตอบไม่ยอมเด็ดขาด
เมื่อกวนอูถูกฆ่าตายแล้ว พระเจ้าเล่าปี่ยกทัพมาแก้แค้น ซุนกวนให้จูกัดกิ๋นไปพูดเจรจาของเป็นมิตรต่อกัน พระเจ้าเล่าปี่ไม่ยอม ของแก้แค้นให้ได้ ซุนกวนให้ยศทหารจูกัดกิ๋นเป็นต้าเจียงจวิน ( จอมพล ) และให้ครองแคว้นอิจิ๋ว ( ขงเบ้งมีน้องชายอีกคนในสามก๊กภาษาไทยชื่อ จูกัดกิ๋น อย่างเดียวกับผู้เป็นพี่ชายด้วย แต่ในสามก๊กภาษาจีนชื่อ จูเก๋อจวิน น้องชายคนนี้ไม่มีประวัติอะไรน่าสนใจ )