ตระกูลหม่า(ม้า)ในสามก๊ก

ตระกูลหม่า(ม้า)ในสามก๊ก ตระกูลนี้ถือว่าเป็นอีกหนึ่งตระกูลใหญ่ในวรรณกรรมสามก๊กเพราะมีแม่ทัพขุนนางมากมายที่มีแซ่นี้และมีบทบาทสำคัญต่อยุคสมัย เพื่อความครบถ้วนไทยสามก๊กได้ทำการแบ่งแยกตระกูลม้าสายต่างๆตามแคว้นที่อยู่ดังนี้

เสเหลียง
– ม้าอ้วน ขุนพลใหญ่แห่งราชวงศ์ฮั่น
– ม้าซุ้ นายอำเภอเมืองหนึ่งในเสเหลียง
– ม้าเท้ง แม่ทัพผู้ปกครองเสเหลียง มีชื่อเสียง จงรักภักดีและเป็นที่รักใคร่ของประชาชน
– ม้าเฉียว 1 ใน 5 ทหารเสือของเล่าปี่ มีบทบาทในการเข้าครองเสฉวนของเล่าปี่
– ตังฮูหยิน ภรรยาของม้าเฉียวอาศัยอยู่ในฮนต๋ง
– ม้าฉิว ลูกชายโดนเตียวฬ่อฆ่าเพื่อแสดงความซื่อสัตย์ต่อโจโฉ
– ม้าเทีย ลูกชายผู้รับมรดกต่อมากม้าเฉียว ไม่พบบทบาทใดๆ
– ม้าฮูหยิน ลูกสาวม้าเฉียว แต่งงานกับเล่าลี ลูกชายเล่าปี่
– ม้าฮิว น้องกลางของม้าเฉียว เดินทางมาพร้อมพ่อและติดกับโจโฉ จนถูกประหารพร้อมบิดา
– ม้าเทียด น้องเล็กของม้าเฉียว ร่วมรบกับม้าเฉียว และเสียชีวิตในการรบกับโจโฉ
– ม้าต้าย หลานม้าเท้ง ต่อมาเป็นขุนพลใหญ่แห่งจ๊กก๊ก ร่วมรบตั้งแต่สมัยเล่าปี่จนสิ้นเกียงอุย

จ๊กก๊ก
– ม้าเลี้ยง พี่ชายม้าเจ็ก ขุนนางจ๊กก๊กและที่ปรึกษา เสียชีวิตในการรบในเมืองเกงจิ๋ว
– ม้าเจ็ก น้องชายม้าเหลียง เป็นที่ไว้วางใจของขงเบ้ง ภายหลังแพ้ศึก ต้องโทษคำสัญญาประหารชีวิตโดยขงเบ้ง
– ม้าอี้ นายทหารของเสฉวน ร่วมรบในศึกฮันต๋ง เสียชีวิตปีเดียวกับจูล่ง
– ม้าตง นายทหารของเสฉวน ถูกเบ้งเฮกจับ ภายหลังจูล่งเอาชนะจกหลงฮูหยิน และนำไปแลกตัวม้าตงกลับมา
– ม้าเชียว นายทหารของเสฉวน ภายหลังคิดกบฏ มีส่วนช่วยเตงงายบุกเสฉวน

วุยก๊ก
– ม้าจุ้น ผู้ว่าเมืองเทียนสุย ไม่ถูกกับเกียงอุย และสั่งปิดประตูเมือง เกียงอุยไม่สามารถเข้าเมืองได้ ทำให้เกียงอุยไปเข้าร่วมกับขงเบ้ง
– ม้ากิ้น ปราชญ์ นักวิชาการ นักประดิษฐ์แห่งแคว้นเว่ย มีชื่อเสียงมากในสมัยโจยอย

ง่อก๊ก
– ม้าต๋ง นายทหารเล่าเจี้ยง ต่อมาเข้ากับซุนกวน ร่วมรบในศึกกวนอู และเป็นคนสั่งยิงธนูให้ฮองตงเสียชีวิต ซุนกวนเคยจะให้ม้าเซ็กเธาว์ของกวนอูให้ดูแลแต่ถูกปฏิเสธ ภายหลังถูกบิฮอง และเปาสูหยินรอบสังหาร เพื่อต้องการนำหัวกลับมาเข้าจ๊กก๊กเหมือนเดิม (ตามประวัติศาสตร์ไม่พบว่าถูกสังหาร แต่พบว่าได้รับใช้ง่อก๊กจนจบชีวิต)

อื่น ๆ
– ม้าหยิด ขุนนางใหญ่ในวังหลวง บั้นปลายทำงานให้กับอ้วนเสี้ยว
– ม้าฮู ที่ปรึกษาในวังหลวง มีส่วนในการแต่งตั้งม้าเท้งและฮันซุยปกครองเสเหลียง
– ม้าหั้น นายทหารของเล่าเจี้ยง รอบบุกกองทัพเล่าปี่ขณะต้อนรับม้าเฉียว ท้ายสุดถูกจูล่งฆ่าตาย
– ม้าอ้วน นายทหารของเสเหลียง ถูกม้าเฉียวประหาร ในการคิดฆ่าม้าเฉียว
– ม้าอ้วนยี่ นายทหาร 1 ในกองทัพผ้าเหลือง รบพ่ายแพ้ถูกโฮจิ้นสั่งประหาร
– ม้าเอี๋ยน นายทหารของอ้วนเสี้ยว ภายหลังเข้ากับโจโฉ และถูกกำเหลงฆ่าตาย